حاکمیت افغانستان تقاضای اشتراک در جلسه بریکس کرد . استاد مسعود 26 سپتامبر 2024 میلادی 1403 خورشیدی

1- نورالدین عزیزی وزیر سرپرست وزارت نجارت افغانستان طی نامه به یوری اوشاکوف دستیار ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه تقاصای حاکمیت افغانستان را مینی بر علاقمندی افغانستان در اشتراک در جلسه بریکس که در کازان روسیه بتاریخ 22- 24 اکتوبر 2024 میلادی قرار است دایر گردد ؛ فرستاد . این خواهش از طریق وزارت تجارت حاکمیت افغانسان نه از طریق وزارت خارجه صورت گرفته است که برایم تازه معلوم می شود . جلسه کازان در 24- 26 در روسیه تحت رهبری پوتین تشکیل جلسه می دهد و قرار حرف های پوتین به تعداد 34 کشور علاقمندی عضویت در بریکس را نشان داده اند ؛ برایم دلچسپ است که کشور اندونیزیا و فلیپین با تشویق هند نیز به این سازمان کشانیده شده اند گرچه تا هنوز عضویت و یا چگونگی عضویت این دو کشور تازه صنعتی شده شرق آسیا تا هنوز روشن نیست ؛ ولی تنها علاقمندی این دو کشور با اهمیت که در شرق آسیا دارند بسیار مهم است .

2- اهداف افغانستان از اشتراک در این جلسه چیست ؟ این اهدف را می توان بصورت مختصر در چهار نکته نشانی کرد :

• کسب مشروعیت : افغانستان در این سه سال حاکیمت بعداز سقوط جمهوریت در پی کسب برسمیت شناسی است که خود یک معضله بزرگ و دوشواری های فراوان اقتصادی – سیاسی را ایجاد کرده است و این ناشی از تصمیم امریکا و غرب در مورد افغانستان است ؛ ما تا هنوز به جز تعداد از نکته های عام را که حقوق زنان ، حاکمیت موقت ، دولت فراگیر ، اتتخابات از شش ماه تا دوسال را می دانیم و لی حرف های پسی پرده تا هنوز افشا نشده است و در میان امریکا و طالبان پنهان است . حاکمیت افغانستان حالا در پی آن است تا در ورودی سازمان ها را برویش باز کند تا بتواند مشروعیت سراسری اگر نشود مشروعیت دیپلواتیک را برای خودش دست و پا کند و بریکس با اعضای خود با ایجاد رابطه های بسیار نزدیک و تنکاتنگ بخصوص چین شرایط ورود ایکشور را در این سازمان ها مهیا میسازد .
• تقویت روابط اقتصادی : بریکس در این سه سال شانه به شانه حاکمیت گام زده است و چین همانطوریکه با روسیه ایستاد و عقب روسیه را خالی نکرد حالا حاکمیت را کمک های بزرگ اقتصادی را انجام می دهد . چین در جنوب با افغانستان برزگترین سرمایه گذاری کشور را در معدن مس که دومین معدن مس جهان است انجام داده است و با احتیاط حرکت می کند تا منافع ملی اینکشور خدشه پذیر نشود . اینکشور در شرق کشور در معدن لیتیوم سرمایه گذاری نموده است ، چین درشمال برای نفت آمده و سرمایه گذاری بزرگ را دست و پا نموده است ؛ چینی ها در مرکز افغانستان در صدد بزرگترین سرمایه گذاری در بامیان است که در نظر دارد این ولایت را یکی از بزرکترین مرکزصنعتی و توریسیتی کشور مبدل سازد . روس ها در صدد ایجاد کنسرسیوم سرمایه کذاری روسیه ایران و پاکستان است ، حط آهن ترانس افغان که با کمک روسیه و ازبیکستان کشیده می شود حرکات اقتصادی بزرگ اند که بریکش انجام می دهد .
• دسترسی به منابع مالی برای ساخت زیر بنا ها : حاکمیت در تلاش آن است و بریکس نیز علاقمند شده است تا از طریق بانک زیر بنایی بریکس ان دی بی در زیر بنا های کشور سرمایه گذاری کند ، در صورت موفق شدن این معنی دور زدن تحریم های سرمایه گذاری است و ورود صفر سرمایه خارجی را از میان می برد و ورود سرمایه گذاری خارجی را خلاف تحریم های که بر ضد طالبان شکل گرفته است جریان می دهد .
• پیدا کردن جا گزین برای همکاری : در سه سال همه همکاری های با حاکمیت افغانستان روی وعده ها استوار بوده است . این امر گرچه از دید سیاسی بسیار مهم پنداشته می شود ولی نتیجه اقتصادی نداشته است از این رو در صورتیکه بریکس چنین کند این سازمان مانند یک پارتنر ظاهر می شود و افغانستان در معادلات اقتصادی و تجاری منطقه و چهان تبارز می کند

3– واکنش غرب در این مورد چه خاهد بود ؛ برایم بسیار مهم است تا بدانم که در این بازی شرق و غرب حرکت غرب با کدام درجه حساس خواهد شد . این واکنش را من به نکات زیرین دسته بندی می کنم .

• انتقاد از مشروعیت دهی حاکمیت افغانستان : در این مورد بصورت جدی بریکس و بخصوص روسیه را مورد انتقاد قرار خواهند داد ولی ؛ با چین روش نرم را دنبال خواهد نمود برای اینکه امریکا و غرب تمایل و علاقمندی ندارند تا با بزرگترین کشور تولیدی چهان یعنی چین مناسبات اقتصادی را وارونه کنند و بزرگترین منبع و تهیه کالا های ارزان و بزرگترین کشور مصرف کننده جهان را از دست دهند .
• تحریم های اقتصادی و سیاسی : شاید غرب دست به تحریم های اقتصادی وسیاسی بیشتری زنند ، چین از این تحریم ها بدور می ماند برای اینکه اقتصاد غرب امروز عادت مصرف کالا های چینی را دارند و معتاد مصرف کالا های چینی بخصوص قشر متوسط و کم درامد شده اند .افغانستان روی پرده در تحریم است ولی در پس پرده نمی دانم برای اینکه در مورد افغانستان بازی های دوگانه چریان دارد و هنوز هم تعریف حاکمیت افغانستان از دید امریکا پا برجاست – حاکمیت بد ولی بدون التر ناتیف.
• نگرانی های بیشتر غرب از روسیه و چین : در صورت اشتراک حاکمیت افغانستان در این جلسه نگرانی غرب که از روسیه و چین دارند بالاتر خواهد رفت و اینکشور ها را وادار خواهد کرد تا فشرده تر شده و سیاست فشرده تری را در برابر ایندو ابر قدرت متعد شده اتخاذ کنند .
• نظارت بیشتر از تحولات اطرف افغانستان : در این صورت مانند گذشته نظارت را دقیق تر خواهند نمود با وجودیکه می دانم امروز مسله افغانستان کاملا استخباراتی سیاسی پنداشته می شود و حرکت استخبارات جهانی مهره ها را در میدان افغانستان حرکت می دهند .

4- آیا بریکس در این مورد پاسخ مثبت خواهد داد ؟ این مورد بسیار پیچیده است و می توانم ادعاکنم که در این مورد سه نکته بسیار مهم وجود دارد

• روسیه و چین با داشتن منافع جیو اکونومیک ، جیوپولیتیک و جیو استراتیژیک موافق خواهند بود برای اینکه منافع ایندو در کشور ما و از طریق افغانستان می تواند تامین شود
• هند با نگرانی های که از تروریزم به ادعای خودش و تربیه آنها در افغانستان و روابط نزدیک افغانستان با پاکستان مخالف چنین ورودی است .
• تضامیم به اتفاق آرا : در برییکس نیز مانند سازمان شانگهای و اتحادیه اروپا تصامیم به اتفاق آرا اخذ می شود و این یک امر مشکل برای افغانشتان است و پوتین یا ریس جمهور چین نمی تواند تاثیر گذار نهانی برای راه دادن باشد .

5 – در صورت قبول چه خواهد شد : در این صورت بازهم من باور به چهار نکته هستم با وجودیکه می دانم دشوار است .

• کسب مشروعیت دیپلوماتیک مانندبه قدرت امدن حاکمیت که به گفته ملا برادر تصور آنرا نیز نداشتند .
• تنوع بخشی شرکای بین المللی برای اولین بار که بزرکترین دستاورد برای حاکمیب خواهد بود
• گسترش نفوذ در منطقه : که جایکاه مخصوص و محکمی را برای حاکمیت بوجود خواهد آورد
• تقویت روابط اقتصادی : که زمینه های آن در طول این سه سال چیده شده است .

نتیجه :

فکر می کنم قبلا توافق میان بریکس ها و حاکیمت افغانستان مبنی بر اشتراک مقامات حاکمیت در این چلسه چیده شده است و ارایه مطالبه از جانب حاکمیت افغانستتان به بریکس این سازمان را امکان می دهد تا به این درخواست پاسخ مثبت دهد . و انتقاد های بین المللی را نیز بی مورد بسازند