[چهل سال غارت و عقب مانی در افغانستان دریک سنجش

می خواهم یک نکته عمده را که همه منفی می پنداریم ولی از دید اقتصاد یک فرصت های تاریخی برای بود خاطر نشان کنم ، در 100 سال گذشته سه بار سه قدرت وارد کشو ما شد ، دیگران چنین نشدند و اگر شدند تنها یکبار

شاید یکبار تنها ویتنام با ما همسری دارد و بس ولی دیگران توانستند این حرکات به فرصت میدل سازند ولی آنرا به خطر بعدی

در افغانستان سه بار چنین شد :

1- انگلستان در آغاز قرن بیست

2 شوری ها در حصه سوم قرن

3- امرایکایی ها در قرن 20

به گفته مهاتما گاندی هند در برابر انگلیس قدراست ایستاد و برای آزادی جنگید و در پهلوی مبارزه شدید از انگلیس ها چهار چیز عمده را گرفت که در توسعه هند و تبدیل شدن هند به قدرت پنجمی تا هنوز نقش دارد

الف – قانون

ب- خط آهن توسط انگلیس ها که همه هند را وصل کردند

ج- نساجی که امروز یکی از بزرگترین رقبای نساجی انگلیس است

د – لسان انگلیسی که جذب بزرگتری اختراعات و مسایل علمی را برای هند داشت

در افغانستان سه مرتبه بزرگترین قدرت ها وارد کشور شدند و ما تنها جنگیدیم و خوب و بد این قدرت ها برای ما بیگانه بود و موقع بیرون شدن این قدرت ها ما نظر به قبل از ورد این قدرت ها ضعیف تر بودیم که که کشور ضعیف دیگرمی توانست ما را نیشخند زند و از دید اقتصادی وابسته به کشور های شدیم که شرم زمانه را برای ما رقم زند . این می رساند که ما تنها جنگاوران تاریخ هستیم و استفاده موثر را از امکانات دشمن تاهنوز فرانگرفته ایم ، این نوشته برای ما کاستی های مارا نشان می دهد

ما می توانستیم در پهلوی مبارزه شدید که انجام می دادیم تمامی هسته های اقتصادی ایجاد را برای خودمان که ثروت های ملی بودند نگهمیداشتیم

ولی نکردیم در حالیکه تمامی کشور های دنیا چون هند افریقا ی جنوبی و هند و ایران و کشور های امریکای لاتین چنین کرددند حتا امریکا و کانادا در زمانش چنین بودند و چنین کردند

ما یکسره همه آنچه را که با کمک بیگانه آباد شده بود با تشویق بیگانه دیگر از میان بردیم تیوری گدا سازی را خودمان بر خودمان تطبیق کردیم و خودهنوز گدا گونه زندگی داریم

…………………..

خواستم در یک نوشته مناثر کننده ترین برگ های تاریخ چهل سال پسین افغانستان را با ارایه ارقام و آمار دقیق در یک نوشته کوتاه به تصویر بکشم ؛ در این نوشته مرا دوستان موسسه پژوهشی مارکیت مارچ یا همان دیده بان بازار خودمان همیاری رسانیدند

ما در این تحلیل خود سه مرحله را از دید ضرر و مصرف مورد مطالعه قرار می دهم

1- سالهای 1357- 1371 مطابق 1978- 1992 تهاجم شوروی ها

2 سالهای 1992 – 2000 جنگ میان مجاهدین و بعدا طالبان امارت اسلامی اول

3- 2000 – 2021 موجودیت امریکا و ناتو و جنگ های ناتو و طالبان

1-سال های 1357-1371 خورشیدی مطایق 1978- 1992 میلادی

آغاز کار ما از سال 1357 خورشیدی یا همان اپریل 1978 آغاز می شود که مبنای تحولات بعدی افغانستان را ساخت و ریشه های تمامی خوب و بد ها را می توان در آن دید ، در این نوشته از داده های که در این سال ها موجود بود یادی نمی کنم برای اینکه داده ها را از آبادی آن تا ویرانی آن در کتاب افغانستان در نشیب و فراز بحران اقتصادی نوشتم که با همت موسسه نشراتی میوند در اول و بعدا یوسفزاد در مرحله دوم به چاپ رسید . اگر علاقمندی داشتید لطف کنید برگ های این کتاب را ورق زنید چیز های زیادی است که تا هنوز ناگفته مانده با وجودیکه نوشته های زیادی از روی این کتاب به تحریر در آمده است

اصل کار من در این مورد از انتشار کتاب سفید که از جانب وزارت خارجه افغانستان در زمان قدرت حزب دموکراتیک خلق افغانستان در زمان ریاست جمهوری جناب دوکتورنجیب الله به نشر رسید می باشد ؛ در حقیقت انگیزه اصلی نوشتن من حالا و تحلیل من در سال های پسین هم همین بوده است که برایم خیلی رنج آور می باشد .

دراین کتاب خسارات جنگ را به رقم 50 ملیارد دالر وانمود کردند این نشان دهنده آن است که جنگ به اندازه 50 ملیارد دالر ارزش های ما را که با دشواری ایجاد نموده بودیم بلعیده است ؛ نمی خواهم بنویسم که مقصر است در این مورد نظریات گوناگون وچود دارد و به این صورت مقصرین زیادی نامنویس می شوند ؛ ولی همه ما به ین نکته به اتفاق آرا نطر مشترک داریم که عامل جنگ باعث آن شد تا بدست خویش 50 ملیارد دالر را نابود سازیم با وجودیکه در مورد جنگ نیز نظریات واحدی نداریم و طرف های دیگر هرکدامی حود را برحق دانسته و جنگ خود را عادلانه می دانند ، تا هنوز این جدل وجود دارد ؛ من ندیده ام که کسی بیایید و بگویید که مردم ما گناهکاران ویرانی کشوریم و معذرت خواهی کند

اعلام 50 ملیارد دالر در ظاهر امر چیزی ساده به نظر می رسد یک رقم که تننها نشان دهنده 50 ملیارد است ولی از دید سنجش اقتصادی این تنها 50 دالر نیست بل بالاتر از آن است که نشان دهنده فاجعه اقتصادی ست خوب می ایم که به اصل ضرر برسیم که ما چه کردیم :

• 50 ملیارد دالر ویرانی ارزش ها که داشته های ما از میان برداشته شد با وجودیکه می دانم در کشور های عقب نگهداشته شده مانند افغانسان ارقام و آمار بسیار نالایق و در بسیاری مواقع غیر دقیق اند برای اینکه این تحقیق بر اساس تحقیق روی میز استوار بوده و تحقیق میدانی انجام نشده است
• حالا 50 میلیارد را اساس قرار می دهیم
• برای سنجش ضرر علاوه از اینکه ضرر ویران شده هسته مد نظر گرفته می شود اعمار دوباره نیز باید سنجش شود
• پس بصورت خوشبینانه 50 میلیارد در کار است تا این 50 ملیارد از بین رفته را دوباره کنیم مثلا سرک بسازیم فابریکه و فارم و مکتب و ……
• این 50 ملیارد در طول حرکت اش در 14 سال نظر به قانون بازده سرمایه گذاری حداقل 50 ملیارد درامد را نشانی می کرد .
• – برای ایجاد دوباره ارزش های از دست رفته که ارزش 50 ملیارد دالر است اکر بخواهیم آنرا دوبار ایجاد کنیم با در نظر داشت انفلاسیون که بصورت متوسط و خوشبینانه انرا 10% می گیریم با ید 55 ملیارد را بکار بندیم تا ارز ش 50 ملیارد از دست دفته بوجود آید
• – چون امکان ایجاد دوباره این ارزش های بوجود نیامد پس این معنی از دست دادن 50 ملیارد حاصل که می توانستم با بکار گیری 55 ملیارد ( 50 ملیارد ویران شده + 5 ملیارد انفلاسیون ) بدست بیاوریم و نتوانستم از دست رفت
• بازار یابی و مارکیتنگ ، تربیه کارگران و انجیریان که همه فرار کردند و دوباره جدب آنان و یا دوباره تربیه آنان و رسیدن آنان به تجربه 40 ساله ضرر بیشتر از 30 ملیارد را نشان می دهد با در نظر داشت اینکه یک با سواد 100000 دالر را تا لسانس شده مصرف بر می دارد
• پس:
  • 50md+50md+5md inlation+50md+50md+30md= 235MD
  • به این صورت دیده می شود که از بین برداشتن و تخریب 50 ملیارد دالر در طول 14 سال جنگ با اتحاد شوروی ضرر به اندازه 235 ملیارد را برای افغانستان نشانی می نماید در حالیکه در ظاهر امر این ضرر 50 ملیارد پنداشته می شود
  • …………………………..
  • 2- من و دوستان مارکیت واچ تا هنوز نتوانسته ایم ضرر های سال های 1992 تا 2000 را کامل نماییم همه ما در این کار مصروفیم و سخت می کوشیم تا آمار را برای این منظور ایجاد نماییم ، این مرحله برای من دشوار ترین بخش تحقیق بشمار می رود امار ها تا اندازه وجود ندارد
  • ولی در این مورد کتاب های “افغانستان در نشیب و فراز بحران اقتصادی” و “پشت پرده کسی هست ” نوشته من را می توان از منابع اولی بر شمرد که در زمان که من در آنجا کار می کردم نوشتم و منابع دست اول است ؛ ولی باز هم در تلاشیم
  • چیز جالب این است که در تمامی معلومات ها این کتاب ها منبع اولی اند
  • ………………………………………
  • 3- سالهای 2000- 2021 میلادی موجودیت امریکا و ناتو در افغانستان .
  • در این مورد آمار مو راست کن را برای شما ارایه می دارم
  • در سال 2000 امریکا و ناتو عزم افغانستان کردند با تمامی انکانات نظامی و ملکی وارد کشور شدند و به بازسازی کشور پرداختند تا سال های 2008 خیروخیرحت بود
• مستقیما می روم به سنچش تا حرف بدرزا نرود ، اوباما ریس چمهور سابق امریکا آمار را ارایه کرد که امریکا در افغانستان 2 تریلیون رالر به مصرف رسانیده است
• و 42 کشور دیگر نیز 2 تریلیون دالر را مصرف نموده اند ، این میرساند که در افغانستان در مدت بیست سال امریکا و ناتو 4 تریلیون دالر مصرف نموده اند .
• حالا می آییم در افغانستان این 4 تریلیون را می بینیم بعد آنرا با دوره اول همان 235 ملیارد جمع می کنیم که مصارف 40 ساله کشور را دریافت نماییم
• قرار آمار در افغانستان در ظرف 40 سال مبلغ 140 ملیارد دالر برای باز سازی بمصرف رسید که که هست های ساخته شد با وجودیکه به بود های نرسیدیم
• برای ایجاد و حرکت دادن اقتصاد کشور در 20 سال حضور امریکا و ناتو 850 ملیارد دالر دیگر به مصرف رسید که آنرا ما جمع بازسازی با درنظرداشت 10 ملیارد اضافی یک تریلیون می شماریم
• حالا : 2 تریلیون دالر امریکا + 2 تریلیون دالر ناتو و کشور های دیگر = 4تریلیون دالر
• 1 تریلیون دالر به مصرف حقیقی رسیده است که خدمت در بالا تذکر رفت
• 1 تریلیون دالر پول به زمین نشسته – 4 تریلیون دالر امریکا ، ناتو و دیگران = 3 تریلیون دالر

نکته اصلی:

دیده می شوذ که در ظرف 20 سال از 4 تریلیون دالر آورده شده تنها یک تریلیون آن به مصرف حقیقی برای کشور افغانستان صورت گرفته و باقیمانده 3 تریلیون دالر آن بصورت بیرحمانه به سرقت رفته است که خود ضرر افغانستان را نشان می دهد که عامل داخالی و خارجی دست به سرقت زده است که شاید اهداف سیاسی نیز در پشت پرده نیز می تواند گمان زده شود

حالا با همین سنجش انجام دادیم می خواهم ضرر 40 کشور را برای شما ارایه نمایم

235 ملیارد دالر ضرر سال های تهاجم شوروی ها + 3 تریلیون دالر ضرر تهاجم امریکایی ها = 3 تریلیون 235 میلیارد دالر

ما یعنی افغانستان در 40 سال 3 تریلیون و 250 ملیارد دالر را بر باد هوا دادیم و عامل خارجی و عامل داخلی مقصر اند . حالا بیایید فکر کنیم که اگر سه تریلیون دوصدو پنجاه ملیارد دالر در اقتصاد کشور تزریق می شد وضعیت کنونی اقتصاد کشور ما چگونه بود البته قدرت جذب اقتصاد ملی در این مورد فراموش نکنید

شاید در تمامی تاریخ کشور هاچنین رقم را نمی توان دریافت کرد که یک کشور به چنین مصیبت دچار شده باشد

پرسش:آیا بازهم چنین امکانات برای کشور ما پدید خواهد آمد ؟ پاسخ این است نه هرگز!